यो वर्ष किन चाँडै भित्रिँदैछ मनसुन?

‍यो वर्ष सरदर दिनभन्दा एक हप्ताअघि नै मनसुन शुरू हुने देखिएको छ। बंगालको खाडीमा उत्पन्न भएर पूर्वबाट भित्रिने मनसुन देशको पश्चिमी भागसम्म पुग्न भने १५ देखि २० दिनसम्म लाग्नेछ।

जुम्लामा खडेरीले खेतबारी खाली (तस्वीर कथा)

मार्सी धान, सिमी, जौ, स्याउजस्ता बाली र फलफूलका लागि चिनिएको जुम्लामा यो वर्ष खडेरीले किसान निराश छन्। अधिकांशले बाली लगाउन सकेका छैनन्, स्याउका बोट पनि फलविहीन छन्।

सिसापाङ्माको त्यो हिमपहिरोमा एक घण्टा ढिलो हिँड्दा बाँचेकी दावाले मारेको फड्को

हिमाल आरोहणमार्फत आफूलाई संसारभर स्थापित गराएकी पर्वतारोही दावा योञ्जन शेर्पा जलवायुमा आएको परिवर्तनले आरोहण कार्य जटिल र कठिन बन्दै गएको अनुभव सुनाउँछिन्। 

जलवायु संकट सामना गर्न हिमाली राष्ट्रसँग सहकार्यको हात बढाउँदै समुद्रतटीय देशहरू

तापक्रम वृद्धिका कारण हिमाल पग्लिँदाको असर समुद्रतटीय देशमा समेत पर्ने भएकाले हिमालको मुद्दामा सहकार्य गर्नुपर्ने आवाज जलवायुको क्षेत्रमा क्रियाशील वैज्ञानिक र सम्बन्धित देशका प्रतिनिधिले उठाएका छन्।

जुम्लामा जलवायु परिवर्तन र खडेरी : अन्नबाली तथा स्याउखेती संकटतिर, गुम्दैछ किसानको आम्दानी

हिमाली जिल्ला जुम्लामा अस्वाभाविक रूपमा वृद्धि हुँदै गएको तापक्रम र लामो समयसम्मको खडेरीले अन्न तथा फलफूल उत्पादन निरन्तर घटिरहेको छ। किसानलाई वर्षभरिको खानेकुरा जुगाड गर्न समस्या पर्न थालेको छ। 

जुम्लामा स्वच्छ पानी अभाव: महिनावारीको बेला समस्यामा महिला

जुम्लाका कतिपय स्थानमा घरैपिच्छे धारा छन्, पानी छैन। कतै ५० घरका लागि एउटा धारो छ र दिनभरि पालो लाग्दा एक गाग्री पानी पाइन्छ। पानीको यस्तो समस्याले सबैभन्दा ठूलो मार महिलामा परेको छ।

शैक्षिक गुणस्तर पहिचान परीक्षा : जुम्लाको सिंजामा पालिकाभरका ४६ विद्यार्थी मात्र पास हुँदा अन्यत्र पनि उठ्यो प्रश्न

जुम्ला जिल्लाको सिंजा गाउँपालिकाले शिक्षाको गुणस्तर पहिचान गर्ने उद्देश्य अनुरूप सञ्चालन गरेको कक्षा ८ को विशेष परीक्षाको नतिजाले विद्यार्थीमा शिक्षाको गुणस्तर नराम्रोसँग खस्किएको देखिएको छ।

प्रिमनसुनमा वर्षा : अन्नबाली लगाइँदै, डढेलोको प्राकृतिक नियन्त्रण

प्रिमनसुन शुरू भएपछि दोस्रो पटक वैशाख अन्तिम साता भएको वर्षाले किसानलाई अन्नबाली लगाउने बाटो मात्र खोलेको छैन, देशभर लागेको डढेलो प्राकृतिक रूपमै नियन्त्रण पनि भएको छ।

त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल : यात्रुले किन खेप्दैछन् लगातारको हैरानी?

त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा विमानको चाप बढ्दा उडान र अवतरणको समयमा ढिलाइ भएर यात्रुले हैरानी खेपिरहेका छन्। लगातारको यस्तो उपक्रमले विमान कम्पनीको खर्चसमेत बढाएको छ।

९ वर्षमा आगोले लियो ७५७ को ज्यान, डढेलो रोकथाम र कृषि उब्जनी बढाउने ‘बायोचार’ बिर्सिइँदै 

हरेक वर्षको हिउँदमा वन डढेलो र आगलागीका कारण पछिल्ला नौ वर्षमा ७५७ जनाले ज्यान गुमाएका छन्। सरकारले चाहेमा यस्तो क्षति घटाएर कृषिउत्पादन बढाउने बलियो विकल्प बन्नसक्छ ‘बायोचार’।

सगरमाथाको फोहोर अब भरियाको साटो 'ड्रोन'ले ओसार्ने

सगरमाथाको आधार शिविरदेखि माथि सामान ओसारपसारका लागि गरिएको ड्रोनको परीक्षण उडान सफल भएको छ। अब त्यस क्षेत्रमा सामान ओसार्न व्यावसायिक रूपमै ड्रोन प्रयोग गरिने छ।

सगरमाथा ओरोहीलाई गाउँपालिकाको नियम : आफ्नो मलमूत्र अनिवार्य फिर्ता ल्याउनुपर्ने

आरोहीहरूले लगेको फोहोर आफैँले फिर्ता ल्याउनुपर्ने नियमलाई संघीय सरकारले कडाइ गर्न नसकिरहेको अवस्थामा खुम्बु पासाङल्हामु गाउँपालिकाले आरोहणमा दिसापिसाब राख्ने ब्याग अनिवार्य लैजानुपर्ने नियम लगाएको छ।

इन्धनबाट चल्ने पुराना गाडी विद्युतीय बनाइँदै, तर सडकमा निस्कनै पाउँदैनन्

यातायात व्यवस्थापनको जिम्मा पाएका प्रदेश सरकारले इन्धनबाट चल्ने पुराना सवारी साधन विद्युतीयमा रूपान्तरण सम्बन्धी कानून र मापदण्ड नबनाउँदा त्यस्ता गाडीको सडकमा परीक्षणसमेत हुन सकेको छैन।

संख्या बढ्दा बाघ र मानिस दुवै जोगाउन मुस्किल, ‘टाइगर डिप्लोमेसी’ बन्नसक्छ विकल्प

बाघको संख्या वृद्धि भएसँगै मानिससँगको द्वन्द्व बढेको छ। नरभक्षी बाघ समातेर खोरमा राख्ने गरिएको छ। यसरी राखिएका बाघ मर्न थालेका छन् भने खोर क्षमता पनि कम छ। तर सरकारले व्यवस्थापनको विकल्प बनाएको छैन।

पहाडमा बसाइँसराइका कारण आगलागी, झाडी र तापक्रम बढ्दा जोखिम धेरै

लामो समयको खडेरी र बसाइँसराइका कारण पहाडी क्षेत्रमा डढेलो तथा आगलागी बढ्न थालेको छ। बसाइँसराइले खेतबारी बाँझो हुँदा झाडी बस्तीमै आइपुगेको छ भने वर्षा नहुँदा तापक्रम बढेसँगै आगलागीको जोखिम बढेको छ।

पेट्रोलियम इन्धनको विकल्पमा नवीकरणीय ऊर्जा प्रयोगतर्फ लाग्न विश्वव्यापी दबाब 

विश्वका शक्तिसम्पन्न देशहरूबीचको द्वन्द्वले खनिज तेलको मूल्यमा अनियन्त्रित वृद्धि हुने देखाएको छ। यसलाई नवीकरणीय ऊर्जा उत्पादन बढाउने अवसरका रूपमा स्वीकार्न जिम्मेवार देशहरूलाई दबाब पनि बढ्दै छ। 

सन्दर्भ : वन्यजन्तु सप्ताह

संकटमा ओतको बासस्थान, नदी प्रदूषण र दोहन प्रमुख कारण

सफा पानी र शान्त स्थानमा मात्र बस्ने हुँदा वातावरणको सूचक मानिने सानो स्तनधारी जीव ओत अहिले संकटमा छ। नदी प्रदूषण तथा दोहनका कारण यो जीवको बासस्थान विनाश हुँदै गएको छ।

हिमाल आरोहणमा चिप्स अनिवार्य, कसरी घट्छ जोखिम?

हिमाल आरोहणका क्रममा दुर्घटना हुँदा ‘लोकेसन ट्रेस’मा ढिलाइ भएर समयमा नै उद्धार हुन नसक्ने घटनालाई न्यूनीकरण गर्न पथप्रदर्शक र आरोहीले चिप्स बोक्नुपर्ने व्यवस्थालाई यो वर्षदेखि अनिवार्य गरिएको छ।

वन्यजन्तुको चोरीतस्करीमा संलग्न ‘पहुँचवाला’लाई राष्ट्रिय निकुञ्ज कार्यालयद्वारा सफाइ

निकुञ्जका प्रमुख संरक्षण अधिकृत (वार्डेन) रामचन्द्र खतिवडाले पहुँचवाला सांसद र उनी निकटकालाई उन्मुक्ति दिएर पहुँच नपुग्ने सर्वसाधारणलाई मात्र कैद र जरिबानाको सजाय सुनाएका हुन्। 

अस्वाभाविक हिमपात र हिमपहिरो: यार्सा संकलन जोखिमपूर्ण, उत्पादन घट्दा जीविकोपार्जन मुस्किल

जलवायु परिवर्तनले भइरहेको अस्वाभाविक मौसमी गतिविधिका कारण यार्सागुम्बा संकलन गर्नेहरूले ज्यानै गुमाउने गरेका छन्। यही कारण यार्सा उत्पादनमा कमी आउँदा स्थानीयको जीविकोपार्जन पनि मुस्किल हुन थालेको छ।