विश्वकर्मा पूजा नजिकिएसँगै सुनसरीमा मूर्ति बनाउने चटारो
कलकारखाना, औजार र उपकरणको काम गर्ने स्थलमा विश्वकर्मा बाबाको माटोको कलात्मक प्रतिमा राखेर पूजाअर्चना गर्ने प्रचलन छ। त्यसैलाई लक्षित गरी मूर्ति बनाउन थालिएको हो।
पश्चिम तराईमा उल्लासपूर्वक मनाइँदै अटवारी पर्व
आपसी सद्भाव, एकता र सम्बन्ध सुदृढ पार्ने ठानिएको अटवारी दाङ, बाँके, बर्दिया, कैलाली र कञ्चनपुरका डगौरा चौधरीले मनाउने गरेका छन्।
परम्परागत भोदी खेलको संरक्षणमा थारू समुदाय
भोदीखेल धार्मिक र ऐतिहासिक महत्त्व बोकेको हुँदा थारू समुदायका अगुवाले यसको संरक्षणका लागि हरेक वर्ष प्रतियोगिता आयोजना गर्दै आएको छ।
महिला स्वतन्त्रता र सशक्तीकरणको आवाज बन्दै तिज
तिज पर्व मनाउँदै गर्दा महिलाहरू सचेत भएर निरंकुशताविरुद्ध, समाजमा महिलामाथि हुने हिंसाविरुद्ध, सामाजिक रूपान्तरण र चेतनाका गीत गाउन थालेका छन्।
कुशे औँसी: गोकर्णेश्वर मन्दिरमा सिदादान गर्नेको भीड (तस्वीरहरू)
आजको दिन विशेषगरी उत्तरगया भनेर चिनिने काठमाडौँको उत्तरपूर्वी भेगस्थित गोकर्णेश्वर महादेव मन्दिर परिसरमा विशेष मेला लाग्छ।
भाद्रकृष्ण औँसी, पितृ सम्मान दिवस मनाइँदै
‘पितृदेवो भव’भन्ने धार्मिक मान्यताअनुरूप यस दिन छोराछोरीले आफ्ना बुवालाई श्रद्धापूर्वक रुचिअनुसारको खाना खुवाई आशीर्वाद प्राप्त गरेमा सुख मिल्छ भन्ने विश्वास गरिन्छ।
बेनी बजारमा परम्परागत जोगी नाच प्रदर्शन
नेवार समुदायको साझा संस्था नेपाल भाषा मंकाः खलःअन्तर्गतको युवाहरूको समूह ल्याम्हः पुचःको नेतृत्वमा बेनी बजार र मंगलाघाट बजारमा जोगीनाच प्रदर्शन गरिएको छ।
वादेमा पहिलो पटक युवाले गुञ्जाए बुकि धाँ
बाजा खलका अगुवा स्वर्गीय तरिबाबु देशारलाई गुँलापर्वमा बुकि (स्तोत्र) पाठ गर्ने अन्तिम इच्छा थियो। उनका समकालीन साथी र युवाले यो सालको गुँलापर्वमा बुकि–बाजाले चापागाउँ (वादे) लाई गुल्जार बनाएका छन्।
जहाँ हाटबजारमा पनि डेउडा गुन्जिन्छ
विभिन्न मेला महोत्सव आयोजना गरिने सुखड बजारको हेलिप्याडमा शनिबारका दिन एकातिर किसानले तरकारी बेचिरहेका हुन्छन् भने अर्कोतिर डेउडा खेल लागिरहेको हुन्छ।
लिम्बू समुदायको मौलिक संस्कृति धान नाच संकटमा
परम्परागत रूपमा लिम्बू समुदायले विशेष अवसरमा आयोजना गर्ने धान नाच आधुनिकता र पछिल्लो पुस्ताले चासो नदिँदा लोप हुने अवस्थामा पुगेको छ।
पाटनको कृष्ण मन्दिरमा बिहानैदेखि दर्शनार्थीको घुइँचो (तस्वीरहरू)
आज श्रीकृष्ण जन्माष्टमीका अवसरमा पूजा आराधनाका लागि बिहानदेखि नै मन्दिरमा दर्शनार्थीको घुइँचो लागेको हो।
सुदूरपश्चिममा आज गौरा पर्व मनाइँदै
भाद्रकृष्ण सप्तमीका दिन गौराघर र मन्दिरमा परम्परागत रूपमा गौरा भित्र्याई अष्टमीका दिन आँगन, मन्दिर परिसर र चौरमा भेला भई ‘गौरापूजन’ गर्ने चलन छ।
भाद्रकृष्ण अष्टमी : मनाइँदै श्रीकृष्ण जन्माष्टमी पर्व
यस अवसरमा आज पाटनको मंगलबजारस्थित प्रसिद्ध कृष्ण मन्दिरमा ठूलो मेला लाग्दछ।
सुदूरपश्चिममा गौरा पर्व शुरू, शनिबार बिरुडा पञ्चमी मनाइँदै
तामाको भाँडोलाई गाईको गोबरले लिपेर दुबो, अक्षताले शृंगारी त्यसभित्र पञ्च अन्न भिजाएर बिरुडा बनाउने चलन छ। बिरुडालाई गौरीको प्रसादका रूपमा लिइन्छ।
बाैद्धमा यसरी मनाइयो रोपाइँजात्रा (तस्वीरहरू)
प्रत्येक वर्ष गाईजात्राको भोलिपल्ट हुने रोपाइँजात्रा सांस्कृतिक झाँकी, बाजागाजासहित काठमाडौँस्थित बौद्धमा मनाइएको छ।
म्याग्दीमा दशकपछि देखाइयो ‘नागिनी’ लुकाउने नाच
बेनीका संस्कृतिकर्मी प्रकाशकुमार श्रेष्ठका अनुसार नागानागिनी नाचले पारिवारिक विश्वासको सन्देश प्रवाह गर्छ। नेवार भाषाको गीत गाएर नाच प्रस्तुत गरिन्छ।
गाईजात्रा पर्व मनाइँदै, काठमाडौँ उपत्यकामा सार्वजनिक बिदा
गाईजात्राका अवसरमा समाजमा विद्यमान विकृति र विसंगतिसमेत उजागर गर्ने चलन छ। सार्वजनिक रूपमा मनोरञ्जनात्मक तथा व्यंग्यात्मक कार्यक्रम हुने गरेको छ।
ढ्वाङकुम पर्व मनाउँदै वाम्बुले राई समुदाय
किरात राई समुदायअन्तर्गत पर्ने वाम्बुले राईहरूले आफ्नो महान् चाड ढ्वाङकुम आज भव्यताका साथ मनाइरहेका छन्।
गाउँघरबाट हराउँदै जनै बनाउने सीप
पछिल्लो समय गाउँघरमा जनै बनाउने प्रचलन हराउँदै जाँदा बाह्य उत्पादनको भर पर्नुपर्ने अवस्था सृजना भएको छ।
आज जनैपूर्णिमा, जनै तथा रक्षाबन्धन धारण गरेर मनाइँदै
प्रत्येक वर्ष श्रावण शुक्ल पूर्णिमाका दिन मनाइने रक्षाबन्धन, जनैपूर्णिमा (ऋषि तर्पणी) पर्व सोमबार देशभर नवयज्ञोपवीत जनै एवं रक्षाबन्धन धारण गरेर मनाइँदै छ।
