सरकारको खेलाँचीले निम्त्याएको शिक्षक आन्दोलन, दिगो समाधान कति टाढा?

विद्यालय शिक्षा सुधारलाई मूलमन्त्र बनाएर, सरोकारवालासँग बृहत् छलफल गरेर विधेयक ल्याउने प्रयास सरकारले गरेको भए सम्भवतः देशभरका शिक्षक काठमाडौँमा आएर यत्रो आन्दोलन गर्ने अवस्था नै आउने थिएन।

काठमाडौँकेन्द्रित शिक्षक आन्दोलनको अन्तर्यमा के छ? 

शिक्षक आन्दोलन संसद‍्मा दर्ता भएको विधेयकको तीन वटा दफाको विरोधमा केन्द्रित देखिएको छ जसमा विद्यालयको सञ्चालन, व्यवस्थापन तथा शिक्षक सरुवा–बढुवा र पदपूर्तिको अधिकार स्थानीय तहलाई दिने प्रस्ताव छ।

‘दलितलाई न्याय दिने संविधान महसुस गर्न पाइएन’

लोकतन्त्र प्राप्तिको आन्दोलन र संविधान निर्माणमा उत्साहपूर्वक सहभागी भएका दलित समुदाय भनिरहेछन्– ‘हाम्रो न्याय र प्रतिनिधित्वमा निष्प्रभावी भएको संविधान सुधार्ने बेला भयो। 

युद्धमा ३ पटक मृत्यु जितेर पनि अहिले पलपल ‘मरिरहेका’ नरवीर

माओवादीका पूर्वलडाकु नरवीर भन्छन्– ‘व्यवस्था परिवर्तनका निम्ति पार्टीका कमान्डरको आदेशमा ज्यानको बलि दिन तयार भएँ। जिउभरि बमका छर्रा र गोली छन्। यसरी कति दिन बाँच्न सकिएला र?’

सुदूरका सुरत जो समाजको भलाइ र मानवीय सेवामा निमग्न छन्

रमेश भुलको मृगौला प्रत्यारोपण गर्न सुरतले १३ लाख १७ हजार रुपैयाँ जुटाई अघिल्लो साता अस्पतालमै पुगेर हस्तान्तरण गरे। अछाममै बसेर यस्ता मानवीय सेवामा निरन्तर सक्रिय सुरत कैयौँको सहारा बनेका छन्।

उपत्यकाका सुविधाजनक सडकमै ज्यानमारा लापरबाहीः ३ वर्षमा ३१ हजार दुर्घटना, ५४४ को मृत्यु

​​​​​​​काठमाडौँ उपत्यकामा भइरहेको सवारी दुर्घटनाबाट ज्यान गुमाउनेमा अधिकांश युवा छन्। ट्राफिक प्रहरीकै तथ्यांकअनुसार तीन वर्षमा १७ देखि ३५ वर्ष उमेर बीचका ३०० जनाको जीवन सडकमै समाप्त भएको छ।

मजदुरी गर्दागर्दै विदेशमा गलैँचा निर्यात गर्ने उद्यमी बनेकी देवीलक्ष्मी

सात जनालाई रोजगारी दिइरहेकी देवीलक्ष्मीले बुनेका गलैँचा चीन, श्रीलंका, जापान लगायत देशहरूमा गइरहेका छन्। कोरोना महामारीपछिको मन्दीका बीच अहिले पनि उनी वार्षिक सात लाख रुपैयाँ कमाइरहेकी छन्। 

स्थानीय तहलाई विद्यालय शिक्षाको अधिकार: संविधानले दियो, संघीय सरकारले अंकुश लगाइरहेछ

संविधानले विद्यालय शिक्षाको सञ्चालन र व्यवस्थापन स्थानीय तहलाई दिएको छ। तर ती अधिकार प्रयोगको बाटो खोल्ने संघीय शिक्षा ऐन नबन्दा उल्टै मुद्दा खेप्नुपर्ने स्थानीय सरकारको बाध्यता आठ वर्षदेखि कायम छ। 

कानून भन्छ– ‘गरिबको गाँस खोस्नु अपराध’, काठमाडौँ महानगर भने त्यही गर्छ

काठमाडौँ महानगरले नै दिएको तथ्यांकअनुसार बितेका दुई वर्षमा एक हजार ६५२ जनाको सामान उसले जफत गरेको छ। खाद्यअधिकार तथा खाद्य सम्प्रभुतासम्बन्धी ऐन २०७५ ले यसो गर्नुलाई फौजदारी अपराध मानेको छ। 

स्वार्थ समूहका शर्तमा सरकार नै लचिलो बन्दा अड्किएको विद्यालय शिक्षा विधेयक

पहिले मन्त्रीले स्वार्थ समूहका शर्तअनुसार सम्झौता गर्दा विद्यालय शिक्षा विधेयक गिजोलिएको थियो, यसपालि प्रधानमन्त्री नै स्वार्थ समूहसामु थप लचिलो बन्दा जरुरी कानून निर्माण प्रक्रिया बिथोलिएको छ।

संघर्षशील सरस्वती जसले सुदूरपश्चिमको माटोबाट उठेर देशकै शिर उँचो बनाइन् 

अमेरिकी विदेश मन्त्रालयले सामाजिक न्यायको क्षेत्रमा यसै वर्ष स्थापना गरेको ‘ग्लोबल एन्टी रेसिज्म च्याम्पियन्स अवार्ड’ पाउने संसारका ६ जनामा पर्न सफल सरस्वती नेपाली बाल्यकालदेखि नै संघर्षशील थिइन्।

काठमाडौँको डुबान– खोला बस्तीमा पस्यो कि बस्ती खोलामा बस्यो? 

‘पहिले नदी–खोला जति चौडा हुन्थे, त्यसलाई खुम्च्याएर दायाँ र बायाँ दुवैतिर घर बन्न थाले। अरू संरचना बने। सडक बने। अनि साँघुरिएका नदी–खोलाले पनि बग्ने ठाउँ खोजे।’

कर्णालीको माटोमा सीप खिपेर नयाँ पुस्तालाई समृद्धि खोज्न सिकाइरहेका नारायण सर

जिल्लाजिल्लाका सामुदायिक विद्यालयमा लोकप्रिय भइरहेको ‘पढ्दै कमाउँदै कार्यक्रम’का परिकल्पनाकार पनि उनै हुन् जसलाई व्यवस्थित कार्यविधिसहित देशभर लागू गर्न संघीय शिक्षा मन्त्रालय अघि सरेको छ।

काठमाडौँमा कर्णाली चिनाउने संग्रहालय

डा. गोविन्द नेपालीले २०५५ सालमा क्याम्पस पढ्न थाल्दै कर्णाली सभ्यता चिनाउने सामग्री संकलन शुरू गरेका थिए। त्यसको २६ वर्षपछि स्थापित संग्रहालयमा कर्णाली क्षेत्रबाट लोप भइसकेका सामग्री पनि हेर्न पाइन्छ।

कांग्रेसमा उठेको समानुपातिक प्रणाली खारेजीको माग

स्थिरता र समृद्धिको बाधक बनेको भन्दै कांग्रेस केन्द्रीय कार्यसमिति बैठकमा केही नेताले समानुपातिक निर्वाचन प्रणाली खारेजीको माग उठाएका छन्। के उनीहरूले भनेजस्तै यसो गर्न सम्भव छ?

नेतृत्वमा नारी

छेक्ने बाधालाई नै टेक्ने भर्‍याङ बनाएर राजनीति रोजेकी समीक्षा

आफ्ना तितामिठा भोगाइहरूलाई नै समीक्षाले परिवर्तनतर्फ मोडिने फड्को बनाउँदै गइन्। त्यही क्रममा राजनीतिमा होमिएकी उनी विवेकशील साझा पार्टीमा लागेको पाँच वर्षमै महाधिवेशनबाट निर्वाचित पहिलो अध्यक्ष भइन्।

अप्ठ्यारा बाटा र अँध्यारो विगत पन्छाएर मिहिनेतले चम्किएकी मीना

उनी आफ्ना प्रशिक्षार्थी बहिनीहरूलाई भनिरहेकी हुन्छिन्– ‘कठिन समयमा कहिल्यै आत्तिनु हुँदैन। धैर्य लिएर मिहिनेत गरिराखे मैले जस्तै दिनको ५ देखि ६ हजारसम्म आम्दानी गर्ने दिन अवश्य आउँछ।’

विकराल वायु प्रदूषणः सरकार कर बुझ्छ, कष्ट बुझ्दैन

वायु प्रदूषण नियन्त्रणका लागि करबापत सरकारले १५ वर्षमा साढे १६ अर्ब जम्मा गरिसकेको छ। तर रकम खर्च गर्न कार्यक्रम छैन। जबकि, सरकारकै तथ्यांकमा वायु प्रदूषणबाट बर्सेनि ४२ हजारभन्दा बढीको मृत्यु हुन्छ।

प्रेम–विवाहमा जात नमिल्दा जल्यो घर, बिहे गर्ने युवक ‘बेपत्ता’

अघिल्लो दिन जलाउने धम्की आएको कारण भरत त्यस रात घरमा सुतेका थिएनन्। छिमेकमा गएर बसेकाले आगोमा पर्नबाट उनको ज्यान जोगिएको थियो। 

बागमती किनारका सुकुमबासीको व्यथा

बाँच्ने आस देखाउने त्यो काठमाडौँ, अहिले पलपल तर्साइरहेछ

वर्षात‍्को बाढी र महानगरबाट विस्थापनको त्रास लिएर बाँचेका घरबारविहीनहरू भन्छन्– ‘राज्यका नागरिक हामी पनि हौँ। बाँच्न पाउने अधिकार हाम्रो पनि छ। हामीलाई कतै व्यवस्थापन नगरी लखेटेर यो राज्यले के पाउँछ?’